1. Một số thuật ngữ
· Liquidity
Provider (LP) : Nhà cung cấp thanh khoản, hay còn gọi là nhà cái (market
maker). Nếu trader bán ra thì LP sẽ mua vào và nếu trader mua vào thì LP sẵn
sàng bán cho trader. Nguồn thu thập của LP đến từ hai khoản:
o Nếu
trader lỗ thì LP lời, trader lời thì LP lỗ.
o spread,
tức là chênh lệnh giá chào mua (bid) và giá chào bán (ask). Mức spread này dao
động ít nhiều tùy vào độ phổ biến của sản phẩm giao dịch.
·
Liquidity
pool tokens: là token được cấp cho nhà cung cấp thanh khoản trong bể
thanh khoản. Những token này hoạt động như một biên lai, cho phép LP rút ra số
tiền đặt cược ban đầu và tiền lãi kiếm được.
·
Automated
Market Maker (AMM): Nhà tạo lập thị trường. AMM gom thanh khoản của nhiều
Liquidity Provider và thực hiện định giá token bằng một phương trình đặc biệt.
Sau cùng, chia lợi nhuận cho các LP góp phần duy trì giao thức AMM, cũng như sự
hoạt động của sàn DEX.
2.
Liquidity
pool là gì?
a.
Liquidity
là gì?
Liquidity là tính
thanh khoản của thị trường. Các hoạt động giao dịch trên thị trường tài chính phụ
thuộc vào tính thanh khoản của thị trường. Tính thanh khoản đề cập đến khoản thời
gian cần thiết để chuyển đổi một tài sản thành tiền mặt. Tính thanh khoản cao
có nghĩa là quá trình chuyển tài sản thành tiền mặt đồng thời ngăn chặn sự thay
đổi giá đột ngột diễn ra nhanh chóng và hiệu quả.
b.
Liquidity
pool là gì?
Bể thanh khoản là nguồn cung cấp tiền điện tử kỹ thuật số được
bảo đảm bằng hợp đồng thông minh. Kết quả là, thanh khoản được tạo ra, cho phép
giao dịch nhanh hơn.
c.
Sự khác
nhau giữa Staking , Yield Farming và Liquidity Mining
Yield Farming là gì?
Yield Farming được cho là
cách phổ biến nhất để kiếm tiền lãi từ tài sản tiền điện tử. Nếu bạn sở hữu một
số tiền điện tử bạn có thể kiếm thu nhập thụ động bằng cách gửi số tiền điện tử
vào bể thanh khoản, tương tự như gửi vào trong ngân hàng trong (CeFi). Các bể thanh
khoản sẽ sử dụng các khoản tiền điện tử mà bạn gửi vào này để cho người khác
vay và trả cho bạn một phần tiền lãi kiếm được.Thu nhập của Yield Farming được tính bằng năng suất phần trăm hàng năm
(APY).
Staking
là gì?
Staking là hành động cầm
cố tài sản tiền điện tử làm tài sản thế chấp cho các mạng chuỗi khối sử dụng
thuật toán đồng thuận Proof of Stake (PoS). Theo cách tương tự như những người
khai thác, những staker xác thực các giao dịch trên chuỗi khối PoS (Proof of
Stake). Nói chung, PoS được ưa thích hơn PoW vì nó có khả năng mở rộng và tiết
kiệm năng lượng hơn. PoS cũng cung cấp cơ hội cho những staker kiếm được phần
thưởng. Với PoS, cơ hội để một staker tạo ra một khối tỷ lệ thuận với số lượng
tiền mà họ đã đặt cược. Do đó, bạn nắm giữ số tiền đặt cược càng cao thì phần
thưởng đặt cược từ mạng càng lớn. Khi đặt cược, phần thưởng được phân phối trên
chuỗi, nghĩa là mỗi khi một khối được xác thực, token mới của loại tiền đó sẽ
được đúc và phân phối dưới dạng phần thưởng đặt cược. Staking khả thi hơn khi so sánh với mining. Những
người tham gia không cần đầu tư vào thiết bị đắt tiền để tạo ra đủ sức mạnh
tính toán cần thiết cho việc mining.
(Nguồn hình: https://www.blockchain-council.org/defi/staking-vs-yield-farming-vs-liquidity-mining/)
3.
Liquidity
pool hoạt động như thế nào?
Bể thanh
khoản chạy trên code hợp đồng thông minh. Mặc dù có nhiều thuật toán mà DEX có
thể sử dụng để tạo bể thanh khoản, nhưng nổi bật nhất là công thức “x*y = k”.
Trong thuật toán này, x và y đề cập đến hai token trong bể thanh
khoản, trong khi k là một giá trị không đổi. Vì k phải giữ nguyên
nên DEX sẽ liên tục điều chỉnh việc phân phối token x và y, để
chúng vẫn được phân chia đồng đều. Các DEX như Uniswap, SushiSwap và
PancakeSwap sử dụng thuật toán này để cân bằng các token trong bể thanh khoản của
họ.
Chẳng hạn, bạn gửi 1 ETH
và 2.000 USDT vào nhóm Uniswap ETH/USDT. Các bể thanh khoản của Uniswap yêu cầu
các LP ký gửi một lượng token chia 50/50. Giả sử lúc đó đang có 50 ETH và 100.000 USDT
trong nhóm này khi bạn cung cấp thanh khoản. Vì vậy, tại thời điểm đó, 1 ETH bằng
2.000 USDT. Điều này có nghĩa là bạn sở hữu 2% cổ phần trong bể thanh khoản và
giá trị k không đổi là 200.000 USD. Nếu giá ETH tăng vọt lên 4.000 USDT,
thì tổng số dư ETH trong nhóm này sẽ giảm xuống còn 25 ETH khi các nhà giao dịch
chênh lệch giá cân bằng bể thanh khoản. Nếu bạn rút token của mình ngay bây giờ,
bạn sẽ có một nửa số ETH mà bạn đã gửi ban đầu. Mặc dù 0,5 ETH của bạn vẫn là
2.000 USDT, nhưng nó sẽ có giá trị gấp đôi nếu bạn chỉ giữ 1 ETH.
Bên cạnh
các thuật toán hợp đồng thông minh, bể thanh khoản dựa vào các nhà giao dịch
chênh lệch giá để đảm bảo giá niêm yết của tài sản kỹ thuật số là chính xác.
Kinh doanh chênh lệch giá là một chiến lược trong đó các nhà giao dịch tận dụng
sự khác biệt nhỏ về giá trên token giữa hai sàn giao dịch. Nếu các nhà giao dịch
chênh lệch giá nhận thấy giá của một token trên một DEX thấp hơn một chút so với
trên một sàn giao dịch tập trung (CEX), họ có thể sẽ mua tài sản đó trên DEX và
nhanh chóng bán nó trên CEX.
Cùng với
kinh doanh chênh lệch giá và thuật toán, các nhà cung cấp thanh khoản (LP) đóng
vai trò quan trọng đối với bể thanh khoản. LP là những người gửi tiền điện tử của
họ vào bể thanh khoản. Vì LP cung cấp tài sản có thể giao dịch trên DEX nên
chúng tương đương với các nhà tạo lập thị trường trên thị trường tài chính truyền
thống. Hãy nhớ rằng, bất kỳ ai cũng có thể cung cấp tiền điện tử của mình cho bể
thanh khoản của DEX nếu họ có ví tiền điện tử riêng và các token cần thiết.
(Nguồn
hình: https://www.upside.gg/the-ledger/guide-to-liquidity-provider-tokens)
Làm thế nào để tham gia một bể thanh khoản?
Quy
trình truy cập bể thanh khoản thường khác nhau trên các nền tảng khác nhau. Một
số trong số chúng thân thiện với người dùng; nhưng cũng có những nền tảng phức
tạp hơn và đòi hỏi người dùng có hiểu biết nhất định. Khi bạn muốn tham gia vào
bể thanh khoản tiền điện tử, trước tiên bạn phải đăng ký tài khoản trên nền tảng
bạn chọn và liên kết ví tiền điện tử phù hợp với nền tảng hỗ trợ hợp đồng thông
minh. Bạn cần quyết định cặp tiền điện tử và bể thanh khoản mà bạn muốn đưa tài
sản tiền điện tử của mình vào. Sau đó, bạn cần xác nhận rằng bạn có số tiền phù
hợp cho hai tài sản mà bạn định gửi. Để nhận được token, bạn phải ký gửi hai
tài sản.
4.
Ưu điểm
của Liquidity pool
Bể thanh khoản có những ưu
điểm sau:
- Nhà
đầu tư sẽ không phải lo lắng về việc tìm kiếm đối tác để thực hiện tiền giao
dịch về tiền điện tử, vì tất cả các trao đổi trong bể thanh khoản đều diễn ra tự
động bằng cách sử dụng hợp đồng thông minh. Một ưu điểm khác là các bể thanh
khoản thay đổi giá trị của tiền điện tử theo tỷ giá hối đoái thị trường.
- Bể
thanh khoản giúp cân bằng giá tốt hơn.
Với bể thanh khoản, không người bán nào có thể yêu cầu giá thị trường
cao. Tương tự như vậy, người mua không thể phá giá thị trường dưới mức giá
trung bình. Do đó, các giao dịch diễn ra suôn sẻ hơn và thị trường cân bằng
hơn. Ngay sau khi nhà cung cấp thanh khoản gửi tiền vào nhóm, các hợp đồng
thông minh sẽ kiểm soát hoàn toàn việc thiết lập giá.
- Ai
cũng có thể cung cấp và hưởng lợi từ bể thanh khoản vì việc cung cấp thanh
khoản không giới hạn đối với các nhà tạo lập thị trường. Phí niêm yết, yêu cầu
KYC và các rào cản khác của CEX là không bắt buộc đối với bể thanh khoản. Để
cung cấp thanh khoản cho bể, bạn chỉ cần thực hiện một khoản tiền gửi có giá trị
tương đương với tài sản.
5.
Nhược
điểm của liquidity pool
Mặc dù bể thanh khoản rõ
ràng mang lại nhiều lợi thế và ứng dụng chất lượng hàng đầu, nhưng chúng cũng
có những nhược điểm đáng kể.
- Rủi
ro về hợp đồng thông minh: Bể thanh khoản mua lại tài sản của bạn sau khi bạn
đóng góp chúng. Bản thân hợp đồng có thể đóng vai trò là người giám sát mặc dù
không có người trung gian nào quản lý tiền của bạn. Do đó, bạn có thể mất tiền
vĩnh viễn nếu có lỗi hệ thống.
- Rủi
ro mất mát tạm thời: Khi bạn cung cấp thanh khoản AMM, có khả năng bạn có
thể bị thua lỗ nhanh chóng và loại tổn thất này dẫn đến tổn thất tiền tệ.
-
Rủi ro
khi truy cập: Trên thực tế có một vài bể thanh khoản mà các nhà thiết kế có
thể sửa đổi các quy tắc của bể theo cách họ muốn. Điều này có thể tạo cơ hội
cho họ gây hại, chẳng hạn như chiếm đoạt tiền của bể.
6.
Một số
bể thanh khoản phổ biến hiện nay
- Uniswap: Với khối lượng giao dịch
lớn, Uniswap được đánh giá cao trong số các nhà cung cấp bể thanh khoản hiện tại.
Việc Uniswap vận hành một sàn giao dịch mã nguồn mở giúp Uniswap có lợi thế hơn
so với các đối thủ cạnh tranh. Bất kỳ ai cũng có thể sử dụng sàn giao dịch nguồn
mở để xây dựng bể thanh khoản tiền điện tử mới cho bất kỳ token nào mà không phải
trả bất kỳ khoản phí nào. Phí giao dịch ở mức thấp nhất cũng là một lợi thế khiến
Uniswap trở thành một trong những bể thanh khoản tốt nhất. Các nhà cung cấp
thanh khoản nhận được một phần phí trao đổi như là khoản bồi thường khi tham
gia bể thanh khoản. Bạn chỉ cần gửi tài sản tiền điện tử để đổi lấy mã thông
báo UNI để cung cấp tính thanh khoản cho mạng
lưới.
- Curve Finance –Về cơ bản, Curve
Finance hoạt động như một bể thanh khoản phi tập trung được xây dựng trên các
nguyên tắc của Ethereum, cung cấp các điều kiện giao dịch thuận lợi cho các
stablecoin. Curve Finance có ưu thế khi tạo bể thanh khoản cho những loại tiền ổn
định ít biến động. Tuy nhiên, Curve không phổ biến vì nó chưa có token riêng, mặc
dù một token riêng đang được phát triển và có thể sẽ sớm ra mắt.
- Kyber Network - Kyber
đã được ưa chuộng nhờ vào giao diện người dùng được cải thiện. DApps có thể
cung cấp tính thanh khoản nhờ cơ chế thanh khoản dựa trên Ethereum trên chuỗi.
Do đó, các doanh nghiệp có thể nhanh chóng hỗ trợ người tiêu dùng thanh toán,
trao đổi hoặc nhận các token khác nhau trong một giao dịch. Đồng tiền gốc của
Kyber Network, KNC, là nền tảng cho bể thanh khoản của nó. Token KNC là một
thành phần quan trọng trong việc kiểm soát hệ sinh thái Kyber cũng như phần thưởng
do mạng Kyber cung cấp.
Tài liệu tham khảo
[2].
https://b2broker.com/news/how-do-liquidity-pools-work-in-crypto/
[3].
https://worldcoin.org/articles/crypto-liquidity-pool
[4].
https://www.blockchain-council.org/defi/staking-vs-yield-farming-vs-liquidity-mining/
[5].
https://www.leewayhertz.com/what-are-liquidity-pools/
[6].
https://coinmarketcap.com/alexandria/glossary/liquidity-pool
[7].
https://www.moonpay.com/learn/defi/what-are-liquidity-pools
[8].
https://www.makeuseof.com/what-are-crypto-liquidity-pools/
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét