Hiệu
ứng pygmalion
1.
Hiệu ứng
pygmalion là gì?
Hiệu ứng
Pygmalion, còn được gọi là hiệu ứng Rosenthal, biểu thị một hiện tượng tâm lý
trong đó hiệu suất của một cá nhân bị ảnh hưởng bởi kỳ vọng của người khác. Robert Rosenthal đã phát hiện ra hiệu ứng
Pygmalion trong một nghiên cứu đột phá vào năm 1964. Khi giới thiệu khái niệm
này trong cuốn sách có tựa đề “Pygmalion in the Classroom”, Rosenthal và
đồng nghiệp Lenore Jacobson đã dựa trên thần thoại Hy Lạp về Pygmalion trong
tác phẩm 'Metamorphoses' của Ovid (Rosenthal & Jacobson, 1968).
(Nguồn: https://www.quidlo.com/blog/pygmalion-effect/)
Pygmalion
trong câu chuyện, là một nhà điêu khắc đến từ Síp, người đã yêu bức tượng người
phụ nữ bằng ngà voi mà anh ta đã chế tác ra. Bị mê hoặc bởi vẻ đẹp của bức tượng,
anh ta cầu xin các vị thần cho một người vợ giống như bức tượng. Các vị thần
đáp lại bằng cách đáp ứng yêu cầu của Pygmalion. Bức tượng sau đó trở thành người
thật.
Nhiều thế
kỷ sau, vở kịch Pygmalion của George Bernard Shaw cũng truyền tải quan điểm
này. Lời nhận định rằng “sự khác biệt giữa một quý cô và một cô gái bán hoa
không phải là cách cô ấy cư xử mà là cách cô ấy được đối xử” (Shaw, 1912) là một
lập luận ủng hộ sự tồn tại của hiệu ứng này.
2.
Vì
sao lại xảy ra hiệu ứng pygmalion
Theo
Rosenthal, hiệu ứng Pygmalion hoạt động như một lời tiên tri tự ứng nghiệm. Điều
này có thể được nhìn thấy để làm việc theo kiểu vòng tròn:
· Niềm tin và kỳ vọng của mọi người ảnh hưởng đến
hành động của người được kỳ vọng.
· Những hành động đó ảnh hưởng đến niềm tin và kỳ
vọng mà người khác cho là đúng về người được kỳ vọng.
· Những niềm tin đó sau đó tác động đến hành vi của những người khác.
· Niềm tin và kỳ vọng ban đầu của người khác được
kiểm chứng.
Sau đó, vòng
xoắn ốc là chính là cách mà hiệu ứng pygmalion có tác dụng
3.
Tầm
quan trọng của hiệu ứng pygmalin
Hiệu ứng
Pygmalion rất quan trọng vì nó có thể ảnh hưởng đến hành động của mọi người và
tạo ra một chu trình tự hoàn thiện. Để cải thiện năng lực cho những người khác,
cho dù là nhân viên, đồng nghiệp hay những người không quen biết, điều quan trọng
là phải hiểu niềm tin của chúng ta có thể ảnh hưởng đến hành động của những người
xung quanh và của chính chúng ta như thế nào.
Hiệu ứng
Pygmalion đã được các nhà tâm lý học nghiên cứu trong nhiều thập kỷ và nhiều yếu
tố khác nhau đã được phát hiện góp phần vào hiệu ứng này: kỳ vọng của giáo
viên, đồng nghiệp và thậm chí cả các thành viên trong gia đình đều có thể thay
đổi cách mọi người thể hiện trong công việc và các mối quan hệ của họ. Rosenthal
đã xác định bốn yếu tố chính khuếch đại hiệu ứng Pygmalion: môi trường (climate),
đầu vào (input), đầu ra (output) và phản hồi (feedback).
Điều
quan trọng cần nhớ là mặc dù hiệu ứng Pygmalion có thể tích cực—chẳng hạn như
khi nó thúc đẩy mọi người làm việc chăm chỉ hơn—nhưng nó cũng có thể gây hại,
chẳng hạn như khi giáo viên đặt kỳ vọng thấp cho sự thành công của học sinh có
thể khiến chúng dễ thất bại hơn.
(Nguồn hình: https://twitter.com/visualwisdom108/status/1360060080201359363)
4.
Hiệu ứng
pygmalion trong quản trị
·
Nhận
thức được sự kỳ vọng: Hiệu ứng Pygmalion cho thấy những kỳ vọng của
chúng ta về người khác ảnh hưởng đến hành vi của chúng ta đối với họ, và cũng vì
thế ảnh hưởng đến sự tiến bộ của người khác. Vì vậy, nếu trước tiên chúng ta thừa
nhận sự tồn tại của hiệu ứng ngày, chúng ta có thể điều chỉnh suy nghĩ và hành
động của mình. Kỳ vọng đối với những người khác nhau, và khi nhận thức rồi thì chúng
ta có thể chủ động tránh được những hành động tiêu cực. Thay vì chỉ khăng khăng
vạch ra những điểm yếu của mọi người, chúng ta có thể nhìn vào những mặt tích cực
và tiềm năng của họ.
·
Xác định
những đặc điểm tích cực của đối phương:
Nếu chúng ta có thể xác định được những điểm tích cực của người khác, chúng ta
có thể đặt ra kỳ vọng và khuyến khích hợp lý với họ. Đôi khi, sự thúc đẩy này có
thể dẫn đến những kết quả đáng ngạc nhiên.
·
Tạo ra
những thách thức phù hợp: Khi chúng ta đặt ra những mục tiêu mà có thể hơi
vượt quá mong đợi của chúng ta đối với người khác và khuyến khích rằng họ có thể
làm được, thì họ sẽ dồn hết tâm huyết vào đó. Khi được kỳ vọng cao, người ta
thường làm tất cả những gì có thể để đáp ứng chúng. Và khi thực sự đạt được, sẽ
có một cảm giác thực sự rất sảng khoái và hạnh phúc.
·
Sử dụng
ngôn ngữ tích cực: Cho dù bạn có tin ai đó có khả năng hay không, thì
việc coi thường họ cũng chẳng hề mang lại bất kỳ một lợi ích nào. Nói những điều
như 'Tôi không chắc bạn có thể làm được điều này' hoặc 'Bạn có thể thử
không', có thể bị coi là tiêu cực. Những cụm từ như vậy nhấn mạnh sự thiếu
tin tưởng và kỳ vọng thấp. Bằng cách khen ngợi người khác và xác định những điểm
mạnh mà họ đã thể hiện, tạo ra mức độ kỳ vọng phù hợp, điều này sau đó có thể
biến thành một lời tiên tri tự hoàn thành tích cực.
Tài liệu tham khảo
[1].
https://thedecisionlab.com/biases/the-pygmalion-effect
[2].
https://hbr.org/2003/01/pygmalion-in-management
[3].
https://boycewire.com/pygmalion-effect-definition/
[4].
https://www.americanprogress.org/article/the-power-of-the-pygmalion-effect/
[5].
https://personalmba.com/pygmalion-effect/
[6].
https://resources.workable.com/stories-and-insights/pygmalion-effect-in-the-workplace
[7].
https://www.quidlo.com/blog/pygmalion-effect/
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét