The Law of Effect

The Law of Effect (Định luật hiệu quả) là một nguyên lý cơ bản trong tâm lý học hành vi, được đề xuất bởi nhà tâm lý học người Mỹ Edward Thorndike vào năm 1898. Định luật này vẫn giữ nguyên giá trị trong rất nhiều lĩnh vực từ giáo dục, kinh doanh đến phát triển sản phẩm và công nghệ học máy hiện đại.

Nội dung chính của The Law of Effect là "Nếu một hành vi được theo sau bởi kết quả hài lòng (thưởng, kết quả tích cực), thì xác suất tái diễn hành vi đó sẽ tăng lên. Ngược lại, nếu hành vi dẫn đến kết quả khó chịu (phạt, hậu quả tiêu cực), thì xác suất hành vi đó được lặp lại sẽ giảm xuống".

Ví dụ đơn giản:

Một con mèo trong thí nghiệm của Thorndike: khi mèo đạp đúng cần gạt trong "hộp thử nghiệm", cửa mở ra và mèo được thưởng thức ăn → mèo ngày càng nhanh chóng đạp cần gạt. 

Nếu hành động nào không mang lại lợi ích, con mèo sẽ giảm dần hành động đó.

(Nguồn: https://rockymountaindogtraining.com/blogs/rmdt-dog-blog/the-passenger)

The Law of Effect cho rằng hành vi được định hình và duy trì bởi hậu quả của chính nó, những hành vi mang lại kết quả tích cực có xu hướng được lặp lại, trong khi những hành vi dẫn đến hậu quả tiêu cực sẽ giảm dần.

Đây là một trong những nền tảng đầu tiên cho sự phát triển của thuyết hành vi (Behaviorism) trong thế kỷ 20, và cũng là nền móng cho các khái niệm hiện đại như:

• Operant Conditioning (B.F. Skinner) về huấn luyện hành vi thông qua phần thưởng và trừng phạt.

(Nguồn: https://library.fiveable.me/learning/unit-3/thorndikes-law-effect/study-guide/yfqtVKYaMJp2Yoap)

• Reinforcement (củng cố hành vi), nói về việc hành động có hệ quả tốt sẽ được lặp lại.

• Behavior Modification (thay đổi hành vi): ứng dụng trong giáo dục, tâm lý trị liệu, quản lý hành vi cá nhân.

Một số ứng dụng thực tiễn của Law of Effect

• Giáo viên dùng phần thưởng để khuyến khích học sinh học tập tích cực hơn. 
• Khen thưởng nhân viên khi đạt thành tích để thúc đẩy hiệu suất làm việc.
• Các ứng dụng game, học tập thường thiết kế phần thưởng nhỏ để khuyến khích hành vi người dùng.

Tài liệu tham khảo

• https://www.britannica.com/science/Thorndikes-law-of-effect
• https://www.simplypsychology.org/edward-thorndike.html
• https://nadiahanin.wordpress.com/thorndike-the-law-of-effect/
• https://link.springer.com/referenceworkentry/10.1007/978-1-4419-1428-6_90
• https://vietnambiz.vn/qui-luat-hieu-ung-law-of-effect-la-gi-ung-dung-trong-kinh-doanh-2019120113550775.htm