TOTE Model là gì?
TOTE là viết tắt của Test (Kiểm tra) - Operate (Vận hành) - Test (Kiểm tra) - Exit (Thoát)
Mô hình này được phát triển vào năm 1960 bởi ba nhà nghiên cứu nổi tiếng: George A. Miller, Eugene Galanter và Karl Pribram. TOTE ra đời nhằm thay thế các lý thuyết hành vi đơn giản kiểu "kích thích – phản ứng" (stimulus-response), bằng cách tiếp cận chủ động hơn đối với hành vi của con người.
Theo TOTE Model, hành vi được điều khiển thông qua một chu trình tự kiểm tra và điều chỉnh liên tục cho đến khi đạt được mục tiêu mong muốn.
Các bước trong TOTE Model
-
Test (Kiểm tra):Đánh giá tình trạng hiện tại – đã đạt mục tiêu chưa?
-
Operate (Vận hành):Nếu chưa đạt, thực hiện hành động nhằm thay đổi trạng thái hiện tại.
-
Re - test (Kiểm tra lại):Kiểm tra lần nữa sau khi hành động để xem đã đạt mục tiêu chưa.
-
Exit (Thoát):Nếu đã đạt mục tiêu, kết thúc quá trình. Nếu chưa, tiếp tục lặp lại chu trình.
TOTE phản ánh cách con người thực sự hành động: không chỉ phản ứng với kích thích, mà liên tục so sánh thực tại với mục tiêu và điều chỉnh hành động khi cần thiết. Mô hình này cũng đặt nền tảng cho nhiều lý thuyết hiện đại về học tập, giải quyết vấn đề, phát triển trí tuệ nhân tạo, và thiết kế hệ thống tự động hóa.
Ứng dụng thực tiễn của TOTE Model
TOTE Model có thể được áp dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực:
-
Trong giáo dục: học sinh tự kiểm tra tiến trình học tập, điều chỉnh chiến lược học nếu cần.
Test: Sinh viên kiểm tra kết quả bài kiểm tra giữa kỳ, nhận thấy chỉ đạt điểm C.Operate: Thay đổi phương pháp học, lập kế hoạch ôn tập tốt hơn, tham gia nhóm học tập.Re-test: Làm bài tập thêm, tự kiểm tra lại sự hiểu bài, tham gia thi thử.Exit: Khi đạt được kết quả tiến bộ (ví dụ điểm A trong bài kiểm tra thử), sinh viên duy trì phương pháp hiện tại.
-
Trong thể thao: Ví dụ một vận động viên tennis muốn cải thiện cú giao bóng..
Test: Đánh giá chất lượng cú giao bóng (về tốc độ, độ chính xác).Operate: Thực hiện thay đổi kỹ thuật: điều chỉnh tư thế, góc đánh, lực cổ tay.Re-test: Đo lại thành tích sau mỗi lần tập luyện hoặc thi đấu thử.Exit: Khi cú giao bóng đạt mục tiêu mong muốn
-
Trong quản lý doanh nghiệp, ví dụ để cải thiện quy trình làm việc
Test: Đo thời gian hiện tại để hoàn thành một đơn hàng (ví dụ: mất 5 ngày).Operate: Triển khai các biện pháp cải tiến như tự động hóa một số bước, tái phân bổ nhân sự.Retest: Đo lại thời gian sau khi áp dụng thay đổi.Exit: Khi thời gian xử lý giảm xuống đúng mục tiêu (ví dụ: chỉ còn 2 ngày).
Tài liệu tham khảo
- https://www.linkedin.com/pulse/understanding-tote-model-pathway-effective-goal-alex-tolmachev-vgpwe/
- https://www.britannica.com/science/TOTE
- https://www.robin-stevens.nl/nlp/technieken/tote-model/
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét