Vickrey Auction

Vickrey Auction, hay Second-Price Sealed-Bid Auction (đấu giá kín – giá thứ hai), là một trong những phát minh quan trọng nhất trong lý thuyết đấu giá hiện đại. Hình thức đấu giá này được giới thiệu bởi William Vickrey, nhà kinh tế học người Canada và là Laureate Nobel Kinh tế năm 1996. Công trình của ông đặt nền móng cho toàn bộ lĩnh vực thiết kế cơ chế và đấu giá ngày nay.

Vickrey Auction là gì?

Vickrey Auction là hình thức đấu giá kín một vòng, trong đó:

• Mỗi người tham gia nộp một mức giá trong phong bì kín (sealed bid).

• Không ai biết mức giá của người khác.

• Người trả giá cao nhất thắng cuộc, nhưng không phải trả mức giá của mình, mà chỉ trả mức giá cao thứ hai trong tất cả các giá đã nộp.

Do đó, nó còn được gọi là second-price auction.

(Nguồn: https://www.wallstreetmojo.com/vickrey-auction/)

Ý tưởng nền tảng

Vickrey thiết kế cơ chế này với mục tiêu giải quyết hai vấn đề:

1. Người tham gia thường có động cơ “tính toán chiến lược” (strategic bidding) để trả giá thấp hơn giá trị thực của họ.

2. Điều này có thể làm người bán nhận được mức giá không tối ưu và làm giảm hiệu quả của đấu giá.

Vickrey Auction loại bỏ vấn đề chiến lược này bằng cách đảm bảo rằng chiến lược tối ưu cho mỗi người tham gia là trả đúng giá trị thực của họ (truthful bidding).

Điều này được gọi là tính trung thực theo chiến lược (strategy-proofness).

(Nguồn: https://efinancemanagement.com/financial-management/vickrey-auction)

Vì sao trả giá đúng là chiến lược tối ưu?

Giả sử bạn sẵn lòng trả tối đa 10 triệu cho một món hàng.

• Nếu bạn nộp giá cao hơn (ví dụ 12 triệu), bạn có thể thắng khi lẽ ra bạn không nên thắng – vì bạn sẽ phải trả giá thứ hai nhưng có thể vượt giá trị thực.

• Nếu bạn nộp giá thấp hơn (ví dụ 7 triệu), bạn có thể mất cơ hội thắng trong khi giá thứ hai thấp hơn 10 triệu.

Trong cơ chế Vickrey:

• Bạn thắng nếu và chỉ nếu giá trị của bạn cao nhất,
• Và bạn chỉ phải trả mức giá cao thứ hai,
• Nên bạn không bao giờ bị “trả quá giá trị thực”,
• Và cũng không có lý do gì để đặt giá thấp hơn.

Kết luận: Trả đúng giá trị thực là chiến lược tối ưu trong mọi trường hợp.

Ý nghĩa lý thuyết

Phát minh của Vickrey:

• Đưa ra một cơ chế đấu giá khuyến khích trung thực – nền tảng cho lý thuyết thiết kế cơ chế (mechanism design).

• Chứng minh rằng đấu giá Vickrey có doanh thu kỳ vọng bằng với English và Dutch auction, trong trường hợp giá trị riêng tư (private values) và người tham gia trung lập rủi ro.

• Tạo nền tảng cho nhiều cơ chế đấu giá quan trọng sau này, đặc biệt là Generalized Second-Price Auction (GSP) – mô hình đấu giá quảng cáo trực tuyến của Google, Yahoo và Facebook.

Ứng dụng thực tiễn

Dù ít được dùng cho hàng hóa truyền thống, Vickrey Auction có ảnh hưởng lớn trong:

• Đấu giá quảng cáo trực tuyến (Google AdWords model – biến thể GSP): Các công ty đặt giá cho từ khóa; cơ chế dựa trên nguyên lý giá thứ hai.

• Phân bổ tài nguyên điện toán trong điện toán đám mây (cloud computing)

• Đấu giá cho nghiên cứu khoa học, năng lượng, và một số chính phủ dùng để phân bổ tài nguyên phi vật chất

Vickrey Auction không chỉ là một hình thức đấu giá; nó là bước đột phá trong kinh tế học thông tin. Nó chứng minh rằng việc ép buộc trung thực là khả thi trong cơ chế kinh tế và khởi đầu cho lĩnh vực thiết kế cơ chế – sau này giúp Maskin và Myerson giành Nobel Kinh tế 2007. Nó cũng tác động lâu dài đến cách thiết kế thị trường hiện đại, từ đấu giá quảng cáo đến đấu thầu năng lượng tái tạo.

Nguồn tham khảo

• https://corporatefinanceinstitute.com/resources/economics/vickrey-auction/
• https://pages.cs.wisc.edu/~shuchi/courses/880-S11/handouts/1-2.pdf
• http://www.econport.org/content/handbook/auctions/commntypes/secondpricesealed.html