5R of Sustainability

 Khái niệm "5R of Sustainability" xuất phát từ Chỉ thị Khung về Chất thải của Liên minh Châu Âu (Waste Framework Directive, 1975). Nguyên gốc của khái niệm 5R là mở rộng quan điểm truyền thống 3R (Reduce, Reuse, Recycle).  5R trong tài liệu này đề cập đến 

• Rethink, 
• Refuse, 
• Reduce, 
• Reuse, 
• Recycle 

(Nguồn: https://www.tntech.edu/sustainability/greennotes/20230922-five-r-the-basics-of-sustainability.php )

Một số tài liệu cập nhật khái niệm 5R thành:

(Nguồn: https://galopinplaygrounds.com/index.php/2023/04/26/sustainable-play-the-5r-framework-applied-to-the-playground-industry/)

• Refuse

Nói “không” với những sản phẩm không cần thiết, đặc biệt là sản phẩm gây hại cho môi trường. Ví dụ, từ chối túi nilon khi đi chợ, từ chối dùng ống hút nhựa, hạn chế mua hàng hóa đóng gói quá nhiều lớp nhựa. Yếu tố này giúp giảm lượng rác thải phát sinh ngay từ đầu, thúc đẩy tiêu dùng có trách nhiệm.

• Reduce 

Giảm lượng tài nguyên, năng lượng và vật liệu tiêu thụ. Ví dụ, tiết kiệm điện, tắt các thiết bị khi không dùng; in 2 mặt để tiết kiệm giấy; ưu tiên sản phẩm bền và tái sử dụng được. Yếu tố này giúp giảm áp lực khai thác tài nguyên thiên nhiên và giảm khí thải nhà kính.

• Reuse:

 Dùng lại sản phẩm nhiều lần thay vì vứt bỏ sau một lần. Ví dụ, dùng chai nước thủy tinh,  thay cho chai nhựa dùng một lần; sửa chữa quần áo thay vì bỏ đi.  Yếu tố này giúp kéo dài vòng đời sản phẩm, giảm chất thải rắn và tiết kiệm chi phí.

• Repurpose 

Dùng lại một sản phẩm hoặc vật liệu cho một mục đích khác với mục đích ban đầu của nó, thay vì vứt bỏ. Khác với Reuse (tái sử dụng), dùng lại cho cùng một công năng, thì Repurpose nghĩa là “cho nó một cuộc đời mới” với công năng khác biệt. Ví dụ, dùng chai thủy tinh cũ làm lọ hoa hoặc đèn trang trí, biến lốp xe cũ thành ghế ngồi, xích đu; dùng áo thun cũ làm giẻ lau. Yếu tố này giúp kéo dài vòng đời sản phẩm, giảm khối lượng chất thải phải xử lý, từ đó giúp tiết kiệm tài nguyên, không cần sản xuất mới một sản phẩm thay thế.

• Recycle:

Biến rác thải thành nguyên liệu mới để sản xuất sản phẩm khác. Ví dụ, giấy, nhựa, kim loại được thu gom và đưa vào quy trình tái chế; rác hữu cơ được ủ thành phân compost. Yếu tố này giúp làm giảm nhu cầu khai thác tài nguyên thô, giảm rác thải chôn lấp.

Tài liệu tham khảo

•  https://www.tntech.edu/sustainability/greennotes/20230922-five-r-the-basics-of-sustainability.php
• https://www.roadrunnerwm.com/blog/the-5-rs-of-waste-recycling
•