Generation X

 Thế hệ X, thường được gọi là Gen X, là nhóm người sinh ra từ khoảng giữa những năm 1960 đến đầu những năm 1980. Đôi khi, họ được gọi là thế hệ "đứa con giữa", vì thế hệ này xuất hiện sau thế hệ Baby Boomers nổi tiếng và trước thế hệ Millennials (Thế hệ Y, những người sinh từ năm 1981–96). 

Thế hệ X còn được gọi là thế hệ "sụt giảm trẻ em", bởi vì số lượng thành viên của họ sinh ra khi tỷ lệ sinh cao trong những thập kỷ của Baby Boomers đã giảm (một phần do sự ra đời của viên thuốc tránh thai, được đưa ra thị trường đầu tiên vào đầu những năm 1960). Thế hệ này có ít thành viên hơn so với thế hệ Baby Boomers trước đó và các thế hệ Gen Y và Gen Z (những người sinh vào cuối những năm 1990 và đầu những năm 2000) theo sau. 

(Nguồn: https://www.fool.com/terms/g/gen-x/)

Gen X là thế hệ đầu tiên lớn lên với máy tính cá nhân ở một mức độ nào đó, từ đó trở nên thông thạo công nghệ. Họ cũng là thế hệ đầu tiên lớn lên với truyền hình cáp được phổ biến rộng rãi. MTV, kênh truyền hình cáp ban đầu phát các video âm nhạc 24 giờ một ngày, được ra mắt vào năm 1981 và được nhiều Gen Xers đón nhận đến mức thuật ngữ Thế hệ MTV cũng được dùng để mô tả nhóm Thế hệ X.

Họ chứng kiến một trật tự thế giới thay đổi, đã sống qua sự kết thúc của Chiến tranh Lạnh với sự sụp đổ của Bức tường Berlin vào năm 1989 và sự tan rã của Liên Xô vào năm 1991. Họ đã chứng kiến kỳ tích công nghệ của chuyến bay thành công đầu tiên của tàu con thoi vào năm 1981 cũng như vụ nổ thảm khốc của tàu con thoi Challenger năm năm sau đó. Họ cũng đã trải qua các cuộc khủng hoảng năng lượng vào những năm 1970 và 80.

(Nguồn: https://www.govexec.com/media/gbc/docs/pdfs_edit/eig_genx_image_2.png)

Các thành viên của Thế hệ X, hay còn gọi là Gen Xers, lớn lên trong một thời đại khi có nhiều gia đình có hai nguồn thu nhập, các hộ gia đình đơn thân và trẻ em của những bậc cha mẹ ly hôn nhiều hơn so với thời Baby Boomers. Do đó, nhiều Gen Xers là trẻ em tự khóa cửa, trở về nhà từ trường học vào một ngôi nhà không có ai trong khi cha mẹ họ vẫn còn đi làm. Vì vậy, Gen X thường được mô tả là người có khả năng tự lực và độc lập.

Nguồn tham khảo

• https://ebookfriendly.com/comparing-reading-habits-five-generations-infographic/
• https://www.denverpost.com/2017/04/02/generation-x-forgotten-middle-children/
• https://www.fool.com/terms/g/gen-x/
• https://www.govexec.com/management/2015/11/can-gen-x-succeed-work/123481/

Baby Boomers

 Thế hệ Baby Boomers là thuật ngữ dùng để chỉ những người sinh ra trong khoảng thời gian từ năm 1946 đến 1964, ngay sau khi Thế chiến thứ hai kết thúc. Đây là giai đoạn chứng kiến sự gia tăng đáng kể số lượng trẻ em sinh ra, hay còn gọi là "baby boom," trong nhiều quốc gia, đặc biệt là tại Hoa Kỳ và châu Âu. Chỉ riêng tại Hoa Kỳ đã có 76 triệu em bé được sinh ra.

 Sự bùng nổ dân số này đã dẫn đến nhiều thay đổi xã hội và kinh tế lớn, và thế hệ Baby Boomers đã trở thành một lực lượng quan trọng trong việc hình thành thế giới hiện đại.

(Nguồn: https://www.investopedia.com/terms/b/baby_boomer.asp)

Thế hệ Baby Boomers lớn lên trong một thời kỳ tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ và ổn định, trở thành một thế hệ có tinh thần lạc quan. Đây cũng là một trong những thế hệ tiêu dùng lớn nhất và có ảnh hưởng nhất trong lịch sử.

(Nguồn: https://www.mambomedia.com/blog/infographic-baby-boomers/)

Silent generation

Thế hệ Im lặng (Silent Generation) bao gồm những người sinh ra từ khoảng cuối những năm 1920 đến đầu những năm 1940. Thuật ngữ này được sử dụng để mô tả một thế hệ người trưởng thành trong thời kỳ hậu chiến, những người có xu hướng giữ thái độ khiêm tốn và không thể hiện mạnh mẽ các quan điểm cá nhân trong công cộng. Tên gọi "Silent Generation" xuất phát từ quan niệm rằng họ ít khi lên tiếng trong các vấn đề chính trị và xã hội so với các thế hệ khác như Baby Boomers hay thế hệ tiếp theo.

(Nguồn: https://www.thoughtco.com/names-of-generations-1435472)

Thế hệ Im lặng được biết đến với tính cách trầm lặng và thiên về tránh xa các cuộc tranh luận chính trị hay xã hội sôi nổi. Họ lớn lên trong một thời kỳ mà các giá trị truyền thống và sự tôn trọng quy tắc xã hội được coi trọng.  Người thuộc Thế hệ Im lặng nổi tiếng với thái độ làm việc chăm chỉ và lòng trung thành với nhà tuyển dụng. Điều này phản ánh một nền văn hóa công nghiệp lúc bấy giờ mà ở đó sự nghiệp ổn định và công việc lâu dài được đánh giá cao.  Họ thường được nhớ đến với tư cách là những người giữ gìn truyền thống, đồng thời là nhịp cầu quan trọng giữa quá khứ và tương lai.

(Nguồn: https://pbs.twimg.com/media/EWX0DIlXQAssokh?format=png&name=medium)

Nguồn tham khảo:

• https://www.britannica.com/topic/Silent-Generation
• https://www.familysearch.org/en/blog/silent-generation-characteristics

Greatest Generation

Thế hệ Lớn, hay còn được gọi là Greatest Generation, là thuật ngữ được sử dụng để mô tả những người sinh ra trong khoảng thời gian từ khoảng năm 1901 đến 1927. Đây là thế hệ đã trải qua và chiến đấu trong cuộc chiến tranh Thế giới thứ Hai và sống sót qua những khó khăn của Đại suy thoái. Tom Brokaw, một nhà báo nổi tiếng người Mỹ, đã phổ biến thuật ngữ này trong cuốn sách của ông mang tên "The Greatest Generation," mô tả sự hy sinh, lòng can đảm, và đức hy sinh của thế hệ này không chỉ trong chiến tranh mà còn trong việc xây dựng lại quốc gia sau chiến tranh.

(Nguồn: (Nguồn: https://www.goodreads.com/book/show/1371291)

Những sự kiện lịch sử tương ứng với thế hệ lớn

• Cuộc đại suy thoái năm 1929-1939. Đây là thời kỳ kinh tế tàn khốc, khi nhiều người trong Thế hệ lớn còn nhỏ tuổi. Nó đã góp phần hình thành nên tính cách lao động chăm chỉ và tiết kiệm của họ.

• Cuộc chiến tranh thế giới thứ Hai (1939-1945): Đây là sự kiện quan trọng nhất định hình thế hệ này. Phục vụ trong quân đội hoặc đóng góp cho nỗ lực chiến tranh tại hậu phương, họ đã chứng tỏ lòng can đảm và hy sinh của mình.

• Cuộc Chiến Lạnh: Sau chiến tranh, Thế hệ Lớn tiếp tục đóng vai trò trong cuộc đối đầu giữa Mỹ và Liên Xô, đóng góp vào sự ổn định chính trị và quân sự của thế giới trong suốt thời kỳ hậu chiến.

Nguồn tham khảo

• https://glints.com/vn/blog/the-greatest-generation-la-gi/
• https://www.vntimeless.com/2023/11/the-he-im-lang-la-gi-dac-diem-silent-generation.html
• https://vietnambiz.vn/the-he-vi-dai-nhat-the-greatest-generation-la-ai-nguon-goc-khai-niem-the-he-vi-dai-nhat-20200610133813951.htm

How many generations are there?

 Trong suốt 140 năm qua, ít nhất tám thế hệ khác nhau đã được xác định, bắt đầu từ Thế hệ Thất Lạc (Lost Generation) cho đến Thế hệ Alpha (Generation Alpha) hiện tại, những người sinh từ năm 2012 trở đi: họ là con cái của thế hệ được gọi là Millennials (Thế hệ Y). Mặc dù một số người đã bắt đầu sử dụng thuật ngữ Thế hệ Beta (Generation Beta) cho những đứa trẻ từ một đến mười tuổi.

(Nguồn: https://www.enelgreenpower.com/learning-hub/gigawhat/search-articles/articles/2024/05/classification-generations-x-y-z-alpha)

Sự phân chia các thế hệ

• Thế hệ thất lạc (Lost Generation), những người sinh ra vào cuối thế kỷ 19 và đầu thế kỷ 20, đã trải qua biến động lớn do Chiến tranh thế giới thứ nhất và những hậu quả kéo theo sau đó. Sự mất mát và hỗn loạn của thời điểm đó đã để lại dấu ấn sâu đậm trong tâm trí của thế hệ này, khiến họ được mệnh danh là "thất lạc".

• Thế hệ lớn (Greatest Generation), những người đã chứng kiến và tham gia vào Thế chiến thứ hai. Họ được ca ngợi vì lòng dũng cảm và sự hy sinh của mình, xây dựng nên nền tảng vững chắc cho sự phục hồi và tăng trưởng kinh tế sau chiến tranh.

• Thế hệ Baby Boomers, sinh ra trong giai đoạn từ 1946 đến 1964, đã trải qua sự bùng nổ dân số và thịnh vượng kinh tế. Họ cũng chứng kiến những biến động xã hội lớn như phong trào dân quyền và phản đối chiến tranh Việt Nam.

• Thế hệ X (Generation X), sinh từ khoảng giữa những năm 1960 đến đầu những năm 1980, thường được mô tả là có lối sống độc lập và hoài nghi với các thể chế. Họ là thế hệ đầu tiên chứng kiến sự bùng nổ của công nghệ thông tin và trở thành những người tiên phong trong việc áp dụng công nghệ vào cuộc sống hàng ngày.

• Thế hệ Y (Millennials), sinh từ giữa những năm 1980 đến khoảng 2000. Thế hệ này lớn lên trong thời kỳ toàn cầu hóa và phát triển mạnh mẽ của mạng internet, đặc biệt nhạy cảm với các vấn đề về môi trường và bình đẳng xã hội.

• Thế hệ Z (Generation Z), sinh từ năm 2001 đến 2011, là những người thuộc thời đại số ngay từ khi sinh ra. Họ là những người bản địa kỹ thuật số đầu tiên, với khả năng tiếp cận thông tin nhanh chóng và rộng rãi nhờ vào công nghệ.

• Thế hệ Alpha (Generation Alpha), những đứa trẻ sinh ra từ năm 2012 trở đi. Đây là thế hệ sẽ lớn lên trong một thế giới ngày càng kết nối và phức tạp hơn, với công nghệ và trí tuệ nhân tạo ngày càng phát triển.

• Thế hệ Beta (Generation Beta) được đề cập cho những đứa trẻ hiện tại từ một đến mười tuổi, đánh dấu sự tiếp nối và phát triển không ngừng của xã hội loài người qua các thế hệ. Mỗi thế hệ có những đặc điểm và thách thức riêng, nhưng tất cả đều góp phần vào sự tiến bộ chung của nhân loại.

Nguồn tham khảo:

• https://www.enelgreenpower.com/learning-hub/gigawhat/search-articles/articles/2024/05/classification-generations-x-y-z-alpha
• https://www.theatlantic.com/national/archive/2014/03/here-is-when-each-generation-begins-and-ends-according-to-facts/359589/

Snowflake

 Mỗi bông tuyết là một kiệt tác riêng biệt, không có hai bông nào hoàn toàn giống nhau.

(Nguồn: https://chalkdustmagazine.com/blog/snowflake-misteries-behind-symbol-winter/)

Bông tuyết bắt đầu hình thành khi hơi nước đông đặc lại thành các tinh thể băng trên các hạt bụi hoặc các hạt ô nhiễm trong không khí. Quá trình này được gọi là kết tinh. Khi một tinh thể băng hình thành, nó tiếp tục phát triển khi đi qua các lớp không khí có độ ẩm cao. Sự phát triển của bông tuyết phụ thuộc vào điều kiện môi trường xung quanh nó. Nhiệt độ và độ ẩm cụ thể quyết định hình dạng của các tinh thể băng. Kết quả là, bông tuyết có thể có hình dạng từ những hình khối đơn giản cho đến những cấu trúc phức tạp với nhiều mũi nhọn.

(Nguồn: https://pikbest.com/backgrounds/snowflakes-falling-many-are-in-the-sky_9476271.html)

Một trong những đặc điểm nổi bật nhất của bông tuyết là sự đối xứng của chúng. Mặc dù mỗi bông tuyết có hình dạng khác nhau, chúng đều có sáu cạnh (hexagonal pattern), phản ánh cấu trúc phân tử của nước khi đông đặc. Sự đối xứng này phát sinh từ cách các phân tử nước sắp xếp chính xác theo một trật tự nhất định trong quá trình đóng băng.

Nguồn thông tin:

• https://lifestyle.znews.vn/video-bong-tuyet-duoc-hinh-thanh-nhu-the-nao-post1172272.html
• https://www.marylandnature.org/get-involved/events/event/snow-crystal-photomicrography-101/
• https://chalkdustmagazine.com/blog/snowflake-misteries-behind-symbol-winter/

Cliometrics

 Cliometrics, còn được gọi là kinh tế lượng lịch sử, là một phương pháp trong nghiên cứu lịch sử kinh tế sử dụng các kỹ thuật định lượng và mô hình kinh tế để phân tích các dữ liệu lịch sử. Thuật ngữ này xuất phát từ Clio, nữ thần lịch sử trong thần thoại Hy Lạp, kết hợp với "metrics" từ tiếng Anh, có nghĩa là đo lường.

Cliometrics phát triển vào giữa thế kỷ 20 và đã cách mạng hóa việc nghiên cứu lịch sử kinh tế, vốn trước đây bị chi phối bởi các phương pháp định tính hơn.

(Nguồn: https://fastercapital.com/topics/introduction-to-cliometrics-and-historical-analysis.html)

Cliometrics được áp dụng nhằm mục đích hiểu rõ các quá trình kinh tế và xã hội trong quá khứ, từ việc xây dựng các mô hình kinh tế để giải thích các xu hướng lịch sử, đến việc sử dụng thống kê và phân tích toán học để kiểm định các giả thuyết lịch sử.

Cliometrics dựa trên bốn trụ cột: mô hình toán học của lý thuyết kinh tế, kinh tế lượng, tập dữ liệu lịch sử kinh tế lớn và công nghệ máy tính để xử lý nhiều phép tính cần thiết.

Nguồn tham khảo:

• https://www.investopedia.com/terms/c/cliometrics.asp
• https://fastercapital.com/content/Economic-Modeling--Forecasting-the-Past-with-Cliometrics.html